Plt Nedir ve Neden Yükselir?


Plt Nedir ve Neden Yükselir?

PLT bir kan testidir. Trombosit’in İngilizcedeki karşılığı olan “platelet” kelimesinden gelmektedir. PLT kan testine trombosit kan testi veya trombosit sayımı da denmektedir. PLT testi ile kanımızda ne kadar trombosit olduğu hesaplanır. Bir mikro litre kanda (ki bir litrenin milyonda biri kadardır) 150.000-400.000 içinde trombosit bulunabilir.

Trombositler kanın pıhtılaşmasına destek olurlar. Tabak şeklindeki kan hücreleridirler ve kemik iliğinde üretilerek kan akışına azar azar salınırlar. Yüzeyleri protein kaplıdır. Bu sayede birbirlerine ve kan damarlarının duvarlarına yapışabilmektedirler. Bu bir faydalanma esnasında kanın pıhtılaşmasını ve akışının durmasını sağlarlar.

Eğer trombosit seviyesi fazlaca düşük olursa, mesela bir mikro litrede yirmi binden azca trombosit bulunursa, bu bir yaralanma daha sonra çokça kan kaybı yaşanmasına sebep olabilir. Trombositin fazlaca azca olduğu durumlarda rast gele kanamalar dahi gözlemlenebilir zira bu ölümcül bir durumdur.

Öte yandan eğer kandaki trombosit seviyesi devasa yükseklikte olursa, damar içinde pıhtılaşabilir ve kan akışını durdurabilirler. Bu trombolism kaynaklı bir ölüme yol açabilir.

Eğer kişide beklenmedik bir kanama görüldüyse, veya fazlaca küçük bir yaralanmada bile kanama uzun sürüyor, durmuyor veya geç duruyorsa, ya da vücutta açıklanamayan morluklar gözlemleniyorsa tabip PLT testinin yapılmasını isteyebilir.

PLT Neden Yükselir?
Kemik iliğinin çalışmasındaki bozukluk kanınızdaki trombosit sayısını arttırabilir, bu da PLT’nizin yüksek çıkmasına neden olmuş olabilir. PLT’niz yüksek çıktığında doktorunuz, bunun kemik iliğinin çalışmasından mı kaynaklı bulunduğunu yoksa başka bir rahatsızlığınıza reaksiyon olarak mı trombosit sayınızın yükseldiğini tespit etmeye çalışır. Zira trombosit seviyeniz, aşağıdaki rahatsızlıklarınızdan biri nedeniyle de yükseliyor olabilir:

Akut kanamalar ve kan kaybı
Alerjik reaksiyonlar
Kanser
Kronik böbrek yetmezliği veya başka bir böbrek rahatsızlığı
Egzersiz yapmak
Kalp Krizi
Enfeksiyonlar
Demir eksikliğinden kaynaklı anemi
Dalağın alınması
Hemolitik Anemi: Vücudunuzun ürettiğinden daha fazla kırmızı kan hücresini yok etmesidir. Bir kan hastalığı yada otoimün bozukluğu nedeniyle görülüyor olabilir.
Eklem iltihapları, çölyak hastalığı, konektif doku bozuklukları veya inflamatuar bağırsak hastalıkları gibi iltihaplı rahatsızlıklar.
Geçirilen büyük ameliyatlar
Pankreas iltihabı
Travma
Epinefrin, vinkristin gibi birtakım ilaçların kullanması.
PLT Neden Düşer?
PLT testi kararı kemik iliği kanseri veya lösemi benzer biçimde kemik iliği hastalıklarını gösteriyor olabilir. Sayısı çoğalan kanser hücreleri, kemik iliği hücrelerine yer bırakmamış olabilir, bu da PTS değerinin düşük çıkmasına doğrusu kandaki trombosit sayısının azca olmasına sebep olmuş olabilir.
Düşük PLT değerleri bununla birlikte midede kronik ülser kanamalarına haiz hastalarda veya herhangi bir kronik kanamaya sahip hastalarda da görülebilir.
Düşük PLT değerleri hem de lupus benzer biçimde birtakım oto-imün rahatsızlıklarının sebebi olabilir. Zira bu hastalarda bağışıklık sistemi hastanın kendi organlarına saldırdığı için düşük trombosit değerlerine sahiptirler.
Radyasyon yada kemoterapi kabul eden hastaların da PLT değerleri düşüktür. Dügoksin, sülfanomid, nitrogliserin ve kimidin şeklinde birtakım laçlar da PLT değerinin düşük çıkmasına sebep olabilirler.
Belli birtakım böbrek rahatsızlıkları da kandaki trombosit sayısını azaltabilir.
Testin Yapılışı
Diğer kan testleri şeklinde dirseğin iç kısmından tüp içine kan alınarak kontrol içim laboratuara gönderilir. Kan çeşitli içerikleri vücudun her tarafına taşıyan bir araç rolü görmektedir. Bu içerikler, besinler, hormonlar, atıklar, muhtelif kimyasallar olabilir. Tıbbi kan testleri bu içeriklerin kandaki oranlarının normal değerlerde olup olmadığının bulunması için yapılır. Trombositler de bu içeriklerden biridir. PLT kan sayım testinin sadece bir bölümüdür. Kan sayım testi hastanın tıbbi durumunu anlamada temel testlerden bir tanesidir.

Trombositlerin temel amacı kanın pıhtılaşmasını sağlamaktır. Bir yaralanma görüldüğünde kanın pıhtılaşmaya başlaması gerekmektedir. Bu yaranın kapanması ve daha çok kan kaybının yaşanmaması için önemlidir. Düşük değerde PLT’ye haiz olan hastalarda kanamalar sıkça görülebilir ve minik yaralanmalarda dahi büyük kan kayıpları görülebilir. Aşırı durumlarda hastalarda nedensiz kanamalar dahi görülebilir. Hatta mikroskobik yaralanmalarda dahi kan akışı durmayabilir. Normalde trombositler birbirlerine yapışarak pıhtılaşmayı sağlarlar. Ancak trombosit seviyesinin fazlaca düşük olduğu durumlarda bu gözlemlenmez.

Benzer şekilde PLT değerinin devasa yükseklikte olması da kandaki trombosit oranının çok yüksek olduğunu gösterir. Bu kanın hiç gerekli değilken bile pıhtılaşabilmesi anlamına gelir. Pıhtılaşma, bir dış ya da iç kanama esnasında görülmesi gereken bir vakadır. Eğer bir kanama olmadan kan pıhtılaşma gösterirse bu damarların tıkanmasına niçin olur. Hatta pıhtılaşma zaman zaman kan akış hızını etkileyebilir bu da ciddi kalp hastalıklarına da sebep olabilir.

Bazen PLT değerleri düzgüsel olan hastalarda da kanama görülebilir. Bu trombositlerin sayısının normal olsa da kalitelerinin düşük bulunduğunu gösteriyor olabilir. Bu benzer biçimde durumlarda trombositler, sayıları normal olsa da görevleri olan gerektiğinde pıhtılaşma işlevini yerine getiremezler.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

sohbet odaları chat odaları mobil odaları sohbet odaları